بر اساس مطالعه جدید محققان دانشگاه گرونینگن، از دست دادن حافظه ناشی از کمبود خواب می تواند با داروهایی که برای آسم، بیماری های ریوی و اختلال نعوظ ساخته شده اند، معکوس شود.
به گزارش سرگرمی روز، دکتر رابرت هاکس خاطرنشان می کند که کمبود خواب عمدتا می تواند بر فرآیندهای حافظه مغز انسان تأثیر بگذارد. کارهای اولیه او به روشن شدن برخی از مکانیسم های مولکولی پشت این نوع فراموشی کمک کرد.
وی در بیانیهای گفت: با دستکاری این مسیرها بهویژه در هیپوکامپ، توانستیم فرآیندهای حافظه را در برابر تأثیر منفی کمخوابی مقاوم کنیم.
در حالی که مطالعات قبلی او نشان دهنده افزایش مقاومت مغز در برابر محرومیت از خواب بود، آزمایشهای فعلی نشان میدهد که خاطرات از دست رفته در طول روزهای کم خوابی را میتوان با موفقیت پس از تمرین و جبران کمبود خواب بازیابی کرد. این بدان معناست که خاطراتی که گمان می رود پاک می شوند، «پنهان» هستند و البته به سختی بازیابی می شوند.
این مطالعه جدید نشان می دهد که فراموشی می تواند حتی چند روز پس از یادگیری اولیه و یک دوره محرومیت از خواب معکوس شود.
دکتر هاکس می گوید: ما می توانیم این کار را با فعال کردن حافظه اصلی و سپس استفاده از داروها انجام دهیم.
بررسی حافظه فضایی و اجتماعی در موش صحرایی
محققان ابتدا به موشها حق انتخاب بین تعامل با یک موش ناآشنا یا آشنا را دادند. موش ها معمولاً ترجیح می دهند با یک غریبه وقت بگذرانند تا با یک آشنا. با این حال، زمانی که آنها از خواب محروم شدند، هیچ خاطره ای از ملاقات با موش عجیب و غریب پیش از این نداشتند.
علاوه بر این، محرومیت از خواب مانع از دسترسی آنها به خاطرات فضایی می شود. یعنی نمی توانستند به خاطر بیاورند که جسمی حرکت کرده است.
به گفته دکتر هاکس، سوال کلیدی این است که چرا آنها نمی توانند؟ آیا اطلاعات بعد از تمرین و کم خوابی در مغز ذخیره نمی شد یا اینکه اطلاعات در مغز بود اما موش ها به آن دسترسی نداشتند؟
در نهایت مشخص شد که آنها می توانند با ترکیبی از فناوری انگرام اپتوژنتیک و داروهای تجویزی دوباره به اطلاعات دسترسی پیدا کنند، به همین دلیل است که محققان آنها را “خاطرات پنهان” نامیدند.
درمان از دست دادن حافظه ناشی از کمبود خواب با داروهای موجود
اول، فناوری انگرام اپتوژنتیک به عنوان یک تکنیک ترکیبی از اپتیک و ژنتیک است. دکتر هاکس می گوید با بیان کانال پروتئینی حساس به نور در این زیر مجموعه از نورون ها، می توانیم آنها را با تابش نور به آنها فعال کنیم. در نتیجه، حیوانات اطلاعات مربوط به تجربه یادگیری را به خاطر می آورند.
روفلومیلاست، یک داروی ضد التهابی که برای درمان بیماری مزمن انسدادی ریه استفاده می شود، با موفقیت خاطرات اجتماعی را در موش ها بازسازی کرد.
به طور مشابه، محققان از دست دادن حافظه فضایی را با داروی Vardenafil که برای درمان اختلال نعوظ استفاده می شود، درمان کردند.
بر اساس بیانیه مطبوعاتی محققان این مطالعه، این یافته ها پله ای برای آزمایش های انسانی هستند.
دکتر هاکس گفت: “ما توانستیم نشان دهیم که کمبود خواب منجر به فراموشی خاطرات فضایی و اجتماعی خاص می شود و نشان دادیم که از دست دادن حافظه می تواند چندین روز پس از محرومیت از خواب با داروهایی که قبلا برای استفاده در انسان تایید شده اند، معکوس شود.”
وی افزود: موقعیتهای زیادی وجود دارد که افراد نمیتوانند به میزان لازم بخوابند، بنابراین این حوزه پژوهشی پتانسیل آشکاری دارد. با این حال، انتقال این تحقیقات از موش به انسان به زمان و کار بسیار بیشتری نیاز دارد.
اکنون محققان میخواهند توجه خود را به مکانیسمهای حاکم بر این فرآیندها معطوف کنند تا به آزمایشهای انسانی بروند، با این امید که با بازگشایی این کانالها در مغز، بتوانند اثرات فراموشی را کاهش دهند.
