یک تیم بین المللی از دانشمندان با استفاده از روش های محاسباتی پیشرفته، بزرگترین و دقیق ترین شجره نامه پرندگان را تا به امروز ایجاد کرده اند. پروفسور سیاوش میرعرب، محقق ایرانی دانشگاه کالیفرنیا نیز در این پژوهش مشارکت داشت. این شجره نامه حاوی نمودار پیچیده ای از حدود 93 میلیون سال روابط تکاملی بین 363 گونه پرنده است که تقریباً 92 درصد از همه خانواده های پرندگان را نشان می دهد.
بر اساس مقالات منتشر شده در Nature و PNAS، این شجره نامه به جزئیات الگوهای تکاملی پرندگان از زمان انقراضی که دایناسورها را در 65 تا 67 میلیون سال پیش نابود کرد، می پردازد. پروفسور میرعرب درباره این تحقیق می گوید:
“هدف ما بازسازی کل تاریخ تکامل همه پرندگان است.”
در واقع، مطالعه حاضر بخشی از پروژه 10000 ژنوم پرنده (B10K) است که با همکاری دانشگاه کپنهاگ، دانمارک، دانشگاه ژجیانگ، چین و دانشگاه کالیفرنیا، سن دیگو، ایالات متحده، انجام شده است و هدف آن تعیین توالی ژنوم است. برای حدود 10500 گونه پرنده موجود.
بزرگترین و دقیق ترین شجره نامه پرندگان
برای ایجاد این شجره نامه، محققان از مجموعه ای از الگوریتم ها به نام ASTRAL که توسط پروفسور سیاوش میرعرب و همکارانش ساخته شده است، برای استنتاج روابط تکاملی، با مقیاس پذیری، دقت و سرعت بی سابقه استفاده کردند. با استفاده از این الگوریتم ها، محققان داده های بیش از 60000 منطقه ژنومی را ادغام کردند و یک مجموعه آماری قوی برای تجزیه و تحلیل ارائه کردند.
محققان با استفاده از این الگوریتم‌ها، تاریخچه تکاملی هر بخش را بررسی و ایجاد می‌کنند. سپس آن ها تک تک قسمت های این درخت را کنار هم قرار دادند و شجره نامه جامع پرندگان را گردآوری کردند. به گفته محققان، برای بازسازی این شجره خانواده از دو استراتژی توالی یابی ژنی هر گونه و تعیین توالی گونه های مختلف استفاده شده است.
همچنین، دانشمندان در مطالعات قبلی خود به اشتباه فلامینگوها و کبوترها را به عنوان خویشاوندان تکاملی کنار هم قرار داده بودند. با این حال، با تکرار تجزیه و تحلیل ژنوم 363 گونه، درخت خانوادگی دقیق تری پدید آمد که کبوترها را از فلامینگوها دورتر کرد.
