جایزه نوبل شیمی 2023 به نقاط کوانتومی اعطا شد، ماده ای که می تواند در زمینه های مختلف از الکترونیک تا فناوری ضد جعل استفاده شود. از نقاط کوانتومی غیرسمی می توان در زمینه هایی مانند پزشکی و محیط زیست استفاده کرد.
به گزارش سرگرمی روز، گروهی از محققان در حال کار بر روی نقاط کوانتومی مبتنی بر کربن و گوگرد هستند که می توان از آنها برای تولید جوهرهای نامرئی ایمن استفاده کرد. از این جوهرها می توان برای تصفیه آب استفاده کرد. یافته های این گروه در مجله انجمن شیمی آمریکا (ACS) منتشر شده است.
نقاط کوانتومی بلورهای نیمه هادی مصنوعی در مقیاس نانومتری هستند که نور تولید می کنند. آنها در کاربردهای مختلفی از جمله سلول های خورشیدی و نمایشگرهای الکترونیکی استفاده می شوند.
پالاشودین، استادیار دپارتمان شیمی در دانشگاه مسلمان علیگر، می گوید: «بسیاری از نقاط کوانتومی معمولی سمی هستند زیرا از فلزات سنگین مشتق شده اند. ما در حال کار بر روی نقاط کوانتومی غیرفلزی هستیم زیرا آنها سازگار با محیط زیست هستند و می توانند در کاربردهای بیولوژیکی استفاده شوند.
نقاط کوانتومی بسیار کوچک هستند و قطری معادل چند ده اتم دارند. به دلیل اندازه بسیار کوچکشان، خواص کوانتومی از خود نشان می دهند که در اجسام بزرگتر دیده نمی شود.
کربن و گوگرد بسیار فراوان و ارزان هستند و به راحتی به صورت نقاط کوانتومی سنتز می شوند. نقاط کوانتومی کربن را می توان از مواد زائد تولید کرد و سپس برای حذف آلاینده ها استفاده کرد.
از نقاط کوانتومی کربن می توان هم در شناسایی و هم در تخریب آلاینده هایی مانند آفت کش ها و رنگ ها استفاده کرد. این گروه تحقیقاتی از پوست سیب زمینی برای تولید نقاط کوانتومی کربنی استفاده کردند. پس از آن، این نقاط کوانتومی کربنی برای حذف رنگ های سمی در آب های آلوده استفاده شده است.
این گروه قصد دارد از این کار آزمایشگاهی بر روی رودخانه یامونا در هند استفاده کند. شناسایی و جداسازی انواع آلاینده ها از سموم تا یون های فلزی و آنتی بیوتیک ها از اهداف این گروه است.
