سرگرمی روز: تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که سیر خواص بسیاری برای سلامتی دارد. از جمله خواص سیر می‌توان به محافظت در برابر سرماخوردگی و کمک به کاهش فشار خون و سطح کلسترول اشاره کرد.
«بگذار غذا داروی تو باشد و دارو غذای تو باشد.»
این جمله به اهمیت غذایی که می‌خوریم اشاره دارد و به این معناست که بهترین دارو داشتن یک رژیم غذایی سالم است.
این عبارت از سخنان بقراط، پزشک معروف یونان باستان است که به پدر طب غرب نیز شهرت دارد.
وی سیر را برای درمان بیماری‌های مختلفی تجویز می‌کرده است که بسیاری از این اثرات مفید امروزه توسط علم مدرن نیز تأیید شده اند.
۱. سیر ترکیبات قابل توجهی با خواص دارویی دارد
سیر گیاهی از خانواده آلیوم‌ها (پیاز) است، و در خانواده‌ی پیاز، موسیر و تره قرار می‌گیرد.
به هر بخش از گل کامل سیر یک حبه می‌گویند. حدود ۱۰ تا ۲۰ حبه در یک گل سیر وجود دارد.
سیر در بسیاری از نقاط جهان رشد می‌کند و به دلیل بوی قوی و طعم لذیذی که دارد یکی از مواد محبوب در آشپزی محسوب می‌شود.
با این حال، در طول تاریخ باستان، مردم به طور گسترده از خواص دارویی سیر استفاده می‌کردند. شواهدی مبنی بر استفاده ازسیر توسط بسیاری از تمدن‌های بزرگ باستانی از جمله مصری ها، یونانی ها، رومی ها، چینی‌ها و هندی‌ها وجود دارد.
امروزه دانشمندان دریافته اند که بیشتر فواید سیر برای سلامتی به دلیل ترکیبات گوگردی آن است که هنگام خرد کردن، له کردن یا جویدن یک حبه سیر تشکیل می‌شود.
شاید شناخته شده‌ترین ترکیب موجود در سیر، آلیسین باشد. با این حال، آلیسین یک ترکیب ناپایدار است که پس از برش دادن یا خرد کردن آن تنها برای مدت کوتاهی در سیر تازه وجود دارد.
از انواع ترکیبات دیگری که در ایجاد خواص سیر نقش دارند می‌توان از دی آلیل دی سولفید و اس-آلیل سیستئین نام برد.
ترکیبات گوگردی سیر از طریق دستگاه گوارش وارد بدن می‌شود. سپس در سراسر بدن حرکت کرده و اثرات بیولوژیکی قوی خود را اعمال می‌کنند.
۲. سیر در عین مغذی بودن، بسیار کم کالری است
سیر فوق العاده مغذی است. یک حبه سیر (حدود ۳ گرم سیر) حاوی ۴.۵ کالری، ۰.۲ گرم پروتئین و ۱ گرم کربوهیدرات است.
سیر منبع خوبی از چندین ماده مغذی به حساب می‌آید، به ویژه:
منگنز
ویتامین B۶
ویتامین C
سلنیوم
فیبر
۳. از خواص سیر افزایش مقاومت بدن در برابر برخی بیماری‌ها از جمله سرماخوردگی
تحقیقات انجام شده در سال ۲۰۱۶ نشان می‌دهد که عصاره سیر کهنه (AGE) می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند.
این مطالعه نشان داد افرادی که در طول فصل سرماخوردگی و آنفولانزا به مدت ۳ ماه از مکمل‌های AGE استفاده کردند در صورت ابتلا به این بیماری‌های شایع، علائم کمتر و خفیف تری داشتند و تعداد روز‌های کمتری بدلیل بیماری از مدرسه یا محل کار خود غیبت کردند.
نتایج تحقیقات دیگری نشان می‌دهد که ترکیبات موجود در سیر دارای خواص ضد ویروسی می‌باشند. به این معنا که علاوه بر تقویت سیستم ایمنی، به جلوگیری از ورود ویروس‌ها به سلول‌های میزبان یا تکثیر آن‌ها در سلول‌های بدن کمک شایانی می‌کند.
۴. سیر می‌تواند فشار خون را کاهش دهد
بر اساس گزارشات سازمان جهانی بهداشت، بیماری‌های قلبی عروقی مانند حمله قلبی و سکته مغزی بیشترین علل مرگ و میر هستند. فشار خون بالا یکی از مهم‌ترین عواملی است که ممکن است منجر به این بیماری‌ها شود.
یک بررسی گسترده در سال ۲۰۲۰ از تحقیقات انجام یافته نشان داد که مکمل‌های سیر برای کاهش فشار خون در افراد مبتلا به فشار خون بالا مفید واقع شده اند. محققان این خاصیت سیر را با کاهش ۱۶ تا ۴۰ درصدی خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی مرتبط دانستند.
تجزیه و تحلیل‌ها نشان می‌دهند که اثر سیر بر روی فشار خون مشابه برخی از دارو‌های تجویزی برای این بیماری است، با این تفاوت که سیر عوارض جانبی کمتری به همراه دارد.
براساس تحقیق دیگری در سال ۲۰۱۹ مشخص شد که آلیسین موجود در سیر ممکن است تولید آنژیوتانسین II را محدود کند، این هورمون موجب افزایش فشار خون می‌گردد. آلیسین همچنین می‌تواند رگ‌های خونی را در حالت انبساط و آرامش قرار داده و به روند راحت‌تر جریان خون نیز کمک کند.
۵. سیر موجب کاهش سطح کلسترول و خطر ابتلا به بیماری قلبی می‌گردد
یک بررسی تحقیقاتی در سال ۲۰۱۸ نشان داده است که سیر می‌تواند سطح کلسترول کلی بدن و کلسترول بد (LDL) را کاهش دهد. محققانِ این مطالعه به افراد مبتلا به کلسترول بالا توصیه می‌کنند که سیر بیشتری بخورند، اما هشدار می‌دهند که برای تأیید یافته‌های آن‌ها به تحقیقات بیشتری نیاز می‌باشد.
طبق تحقیقات سال ۲۰۱۶، مصرف مکمل‌های سیر در مدت بیش از ۲ ماه احتمال کاهش سطح LDL را به ۱۰ درصد می‌رساند. این تأثیر در افرادی مشاهده شده است که مقدار کلسترول آن‌ها تا حد کمی افزایش داشته باشد.
اما به نظر نمی‌رسد سیر همان اثری را که روی میزان کلسترول دارد، بر روی سطح تری گلیسیرید نیز داشته باشد. تری گلیسیرید یکی دیگر از عوامل مهمی است که در خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی دخالت دارد.
طبق بررسی‌های انجام شده سیر بر میزان کلسترول خوب (HDL) تأثیری ندارد.
۶. سیر حاوی آنتی اکسیدان‌هایی است که احتمال پیشگیری از بیماری آلزایمر و زوال عقل را افزایش می‌دهد
آسیب اکسیداتیو ناشی از رادیکال‌های آزاد به روند پیری و زوال شناختی مغز کمک می‌کند.
سیر حاوی آنتی اکسیدان‌هایی است که مکانیسم‌های دفاعی بدن را در برابر آسیب اکسیداتیو تقویت می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهند که این آنتی اکسیدان‌ها ممکن است به طور قابل توجهی منجر به کاهش استرس اکسیداتیو (عدم تعادل بین دریافت اکسیژن و توانایی یک اکو سیستم در خنثی سازی یا ترمیم آسیب ها) گشته و خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبط مانند بیماری آلزایمر را کاهش دهند که رایج‌ترین شکل زوال عقل می‌باشد.
مطالعات انجام یافته بر روی حیوانات نشان می‌دهد که آلیسین موجود در سیر به محافظت در برابر زوال قسمت شناختی مغز کمک می‌کند. اما قبل از تعمیم این نتایج و کشف تاثیر این پتانسیل بر روی انسان ها، به آزمایشات انسانی نیاز می‌باشد.
در این میان برخی از بررسی‌ها دریافته اند که مکمل‌های سیر برای افراد مبتلا به بیماری آلزایمر مفید است.
۷. از خواص سیر افزایش طول عمر می‌باشد
اساساً اثبات اثرات بالقوه خواص سیر بر طول عمر در انسان غیرممکن است.
اما با توجه به اثرات مثبت آن بر روی عوامل بیماری زایی همچون فشار خون، ادعای توانایی سیر در افزایش طول عمر، منطقی به نظر می‌رسد.
براساس تحقیقی در کشور چین در سال ۲۰۱۹، سالمندانی که حداقل در هفته یک بار سیر مصرف می‌کردند نسبت به کسانی که کمتر از یک بار در هفته سیر می‌خوردند، عمر طولانی‌تری داشتند.
براساس یافته‌های دیگری، این واقعیت که سیر امکان دفاع در برابر بیماری‌های عفونی را دارد نیز بسیار حائز اهمیت است. چنین بیماری‌هایی به ویژه در افراد مسن یا افرادی با سیستم ایمنی ضعیف، از علل شایع مرگ و میر به شمار می‌آیند.
۸. مکمل‌های سیر موجب بهبود عملکرد ورزشی می‌شوند
سیر یکی از اولین مواد “افزایش دهنده عملکرد” بوده است.
تمدن‌های باستان از سیر برای کاهش میزان خستگی و بالا بردن ظرفیت کاری کارگران استفاده می‌کردند. ورزشکاران المپیک در یونان باستان برای بهبود عملکرد خود سیر مصرف می‌کردند.
در حالی که تحقیقات بر روی موش‌های آزمایشگاهی نشان داده است که سیر به عملکرد ورزشی کمک می‌کند، مطالعات انسانی چندانی در این زمینه انجام نشده است.
مطالعه‌ای که اخیراً انجام شده نشان داده است که سیر نتوانسته در بهبود عملکرد دوچرخه سواران در یک آزمایش ۴۰ کیلومتری با مدت زمان مشخص، تاثیر مثبتی داشته باشد. با این حال، احتمال دارد که سیر استرس اکسیداتیو مرتبط با ورزش و آسیب عضلانی را کاهش دهد.
همچنین یک مطالعه‌ی کوچک در سال ۲۰۱۵ اذعان داشت که مکمل‌های سیر ظرفیت اکسیژن را در طول ورزش افزایش می‌دهند.
۹. خوردن سیر به سم زدایی بدن از فلزات سنگین کمک می‌کند
براساس یافته‌های موجود، مصرف سیر در دوز‌های بالا، بدلیل ترکیبات گوگردی موجود در آن، از آسیب ناشی از مسمومیت اندام‌های حیاتی بدن بر اثر فلزات سنگین محافظت می‌کند.
افراد مختلف به دلیل شرایط محیطی مانند هوایی که تنفس می‌کنیم و قابلمه‌هایی که در آن غذا می‌پزیم ممکن است در معرض فلزات سنگین مانند سرب، جیوه، آلومینیوم و … قرار بگیرند، این فلزات در بدن رسوب کرده و منجر به بروز بیماری‌های مختلف از جمله بیماری‌های قلبی می‌گردند.
آلیسین موجود در سیر می‌تواند به کاهش سطح سرب در خون و اندام‌های حیاتی شما کمک کند.
در سال ۲۰۱۲، مطالعه‌ای بر روی کارمندان کارخانه باتری خودرو (که بیش از حد در معرض سرب قرار داشتند) نشان داد که سیر سطح سرب موجود در خون را ۱۹٪ کاهش می‌دهد. همچنین موجب کاهش بسیاری از علائم بالینی مسمومیت از جمله سردرد و فشار خون بالا نیز می‌گردد.
مصرف سه دوز سیر در روز حتی از داروی پنی سیلامین (D-penicillamine) نیز در کاهش علائم این بیماری عملکرد بهتری داشته است.
۱۰. سیر موجب تقویت استخوان‌ها می‌گردد
در چندین مطالعه اثرات سیر بر سلامت استخوان‌ها به خصوص استخوان زنان پس از یائسگی مورد اندازه گیری قرار گرفته است.
نتایج یک کارآزمایی بالینی منتشر شده در سال ۲۰۱۷ با دادن روزانه یک قرص معادل ۲ گرم سیر تازه به شرکت کنندگان، نشان داد که سیر می‌تواند استرس اکسیداتیو – یکی از علل پوکی استخوان – را کاهش دهد.
بنا بر نتایج یک تحقیق در سال ۲۰۱۸ نیز مصرف ۱ گرم مکمل سیر در روز به مدت ۱۲ هفته، به کاهش درد‌های استخوانی در زنان مبتلا به آرتروز زانو و چاقی یا اضافه وزن کمک می‌کند.
۱۱. سیر به راحتی در رژیم غذایی شما گنجانده می‌شود و طعم بهتری به آن می‌دهد
مورد آخر مربوط به خواص سلامتی نیست، اما همچنان می‌توان گفت که نکته‌ی با اهمیتی است.
گنجاندن سیر در رژیم غذایی بسیار آسان است. سیر را می‌توان به بیشتر غذاها، به ویژه انواع سوپ‌ها و سس‌ها اضافه کرد. همچنین طعم قوی سیر می‌تواند به برخی غذاها که مزه‌ی بخصوصی ندارند طعم مطبوعی دهد.
سیر را می‌توانید به شکل‌های مختلف تهیه کنید، از حبه‌ی کامل و خمیر سیر گرفته تا پودر‌ها و مکمل‌هایی مانند عصاره و روغن سیر در بازار موجود است.
روش معمول استفاده از سیر این است که چند حبه سیر تازه را با دستگاه پرس سیر فشار دهید تا له شود، سپس به آن کمی روغن زیتون خالص و نمک بیفزایید و به عنوان یک سس بسیار ساده و مغذی سالاد میل کنید.
عوارض جانبی سیر
به خاطر داشته باشید که سیر دارای عوارضی مانند بوی بد دهان است، و برخی افراد نیز به سیر حساسیت دارند.
سیر همچنین بر توانایی لخته شدن خون تأثیر می‌گذارد. اگر به اختلال خونریزی مبتلا بوده و یا از دارو‌های رقیق کننده خون استفاده می‌کنید، قبل از افزایش میزان مصرف سیر حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
خلاصه و جمع بندی خواص سیر
هزاران سال است که مردم به خواص دارویی سیر اعتقاد دارند. امروزه علم نیز برخی از این باور‌ها را تأیید می‌کند.
سیر برای اکثر افراد بی خطر است. اما اگر از دارو‌های رقیق کننده خون استفاده می‌کنید، قبل از افزایش مصرف سیر با پزشک مشورت کنید.
