زخمی شایع در دستگاه گوارش؛ درمان و پیشگیری
محمد امانی متخصص بیماری های گوارش و کبد و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در برنامه «بیتس» شبکه بهداشت و درمان سیما از زخم معده و روش های پیشگیری از آن می گوید.
به گزارش باشگاه خبرنگاران، این استاد دانشگاه با بیان اینکه زخم معده دو نوع زخم معده و اثنی عشر است افزود: درد معده ممکن است مختص دستگاه گوارش نباشد و سایر قسمت های بدن مانند قلب، صفرا، مثانه و کبد و پانکراس به هم متصل هستند.
او معتقد است که شایع ترین علت معده درد عصبی بودن و استرس روحی است که می تواند اسید معده را افزایش دهد و باعث التهاب و درد این اندام شود.
این استاد دانشگاه افزود: این زخم ها بسته به محل آن به چند دسته تقسیم می شوند. اولین دسته از زخم هایی که تا مری امتداد می یابند که در اثر ریفلاکس طولانی مدت ایجاد می شوند، شایع ترین علت این نوع زخم ها افزایش وزن و چاقی است. دسته بعدی زخم ها، زخم های اثنی عشر هستند که معمولاً خوش خیم هستند و در اثر عفونت هلیکوباکتر پیلوری یا مصرف داروهایی مانند آسپرین یا داروهای ضد درد ایجاد می شوند.
وی به افرادی که مجبور به مصرف طولانی مدت مسکن هستند، گفت: در مورد مصرف داروهای معده حتما با پزشک خود هماهنگ کنید.
مجری ادامه داد: زخم معده در درجه اول ناشی از عفونت هلیکوباکتر پیلوری است. مصرف الکل، استعمال دخانیات و مسکن ها از دیگر عوامل ایجاد زخم معده هستند.
وی یادآور شد: هلیکوباکتر پیلوری تنها میکروبی است که می تواند در محیط معده زنده بماند (اکثر میکروب ها با ورود به معده توسط اسید معده از بین می روند).
یکی از اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران خاطرنشان کرد: 60 درصد جمعیت کشور به هلیکوباکتر پیلوری مبتلا هستند، بنابراین در بزرگسالان از هر دو نفر یک نفر به این میکروب مبتلا می شود. لازم به ذکر است که این افراد معمولا هیچ علامتی ندارند. این میکروب از طریق ترشحات دهان و یا غذای آلوده منتقل می شود و با ماندن طولانی مدت در محیط معده باعث التهاب (التهاب معده) می شود.
وی علائم شایع زخم معده را شامل: احساس سنگینی، اسپاسم و درد در معده، تهوع و استفراغ، بوی بد دهان، تغییر اشتها، نفخ، سیاه شدن مدفوع و … دانست و گفت: این دردها می تواند باعث یکی دیگر از عوارض زخم معده خونریزی معده است که ممکن است با استفراغ خون یا مدفوع تیره همراه باشد.
وی به مردم توصیه کرد: با چنین علائمی سریعا به متخصص گوارش مراجعه و اقدامات تشخیصی لازم را انجام دهند.
این استاد دانشگاه افزود: پس از درمان دارویی زخم معده باید در کنار کنترل علت و رژیم غذایی سالم از عود بیماری جلوگیری کرد.
وی توصیه کرد: این افراد از خوردن ترش و تند پرهیز کنند. ترشی، نوشابه های گازدار، ادویه جات و سبزیجات تند مانند پیاز، تربچه و سیر خام را با احتیاط بیشتری مصرف کنید. همچنین بهتر است رژیم غذایی کم و بیشتر داشته باشید.
مهمان برنامه در پاسخ به سوالی مبنی بر ارتباط زخم معده با بدخیمی های معده گفت: نکته مهم این است که پس از درمان زخم معده نیاز به پیگیری بیش از 99 درصد از این زخم ها پس از درمان است. به طور کامل بهبود می یابند، اما با محدودیت تعدادی از افراد، از جمله کسانی که الکل و سیگار مصرف می کنند، و همچنین کسانی که سابقه خانوادگی مثبت دارند، پتانسیل ابتلا به سرطان را دارند.
وی همچنین تاکید کرد: اگر فردی میکروب معده دارد، سایر اعضای خانواده آزمایش شوند و در صورت مثبت بودن، با هم درمان شوند.