علایم هشداردهنده تب دنگی؛ چگونه محافظت کنیم؟

تب دنگی یک بیماری ویروسی است که در اثر نیش پشه آئدس ایجاد می شود. مشروط بر اینکه این پشه قبلا فردی را که دارای ویروس این بیماری است گزیده باشد و در اثر نیش زدن افراد بتواند ویروس این بیماری را به فرد دیگری منتقل کند. در غیر این صورت نیش خود این پشه خطرناک نیست.

به گزارش ایرنا، یکی از مهم ترین علائم این بیماری تب شدید است به همین دلیل این بیماری را تب استخوانی نیز می نامند. این بیماری بیشتر در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری دیده می شود، اما انتقال پشه آئدس در کشورهای دیگر باعث شیوع این بیماری در بیش از 110 کشور جهان از جمله اروپا شده است. تب، سردرد، کمردرد، درد پشت چشم، بثورات و آلرژی های پوستی و در برخی موارد خونریزی به ویژه از ناحیه لثه از علائم اصلی این بیماری است، اما گاهی علائم آن در برخی بیماری های تنفسی مانند کرونا و آنفولانزا مشترک است. ، که شناسایی آن را دشوار می کند

درمان خاصی برای تب دنگی وجود ندارد، اما اگر پشه آئدس ناقل ویروس این بیماری باشد، علائم آن تا 14 روز پس از گزش ظاهر می شود، اما در بیش از 80 درصد موارد علائم بسیار خفیف است و در برخی موارد هیچ علامتی وجود ندارد. میزان مرگ و میر این بیماری نیز حدود 2.5 درصد است، اما شیوع این بیماری از طریق تخم گذاری توسط پشه Aedes می تواند سلامت انسان را به خطر بیندازد و در مواردی کشنده باشد. بنابراین مهمترین راه برای کنترل این بیماری جلوگیری از تخم گذاری توسط پشه Aedes است، پشه ای که تخم های خود را در آب های کوچک راکد مانند گلدان یا داخل لاستیک ماشین می گذارد و تخم های این پشه حتی زنده می ماند. در شرایط سخت

اولین مورد ابتلا به دنگی در ایران مسافری بود که از امارات به ایران آمده بود و به مرور زمان بر تعداد مبتلایان افزوده شده است. حسین فرشیدی معاون وزیر بهداشت در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: اکنون برخی از شهرهای استان‌های هرمزگان، سیستان و بلوچستان، بوشهر و گیلان درگیر تب دنگی هستند و مازندران و گلستان نیز در معرض خطر هستند. اردیبهشت امسال 138 مورد تب دنگی در کشور گزارش شده است. این کشور به کشوری تبدیل شده است که بیشترین مسافران آن از امارات، پاکستان و عراق بوده و تنها ۷ مورد از داخل کشور هستند.

به گفته وی، اولین مورد ابتلا به دنگی در ایران مسافری بود که از امارات به ایران آمده بود و به مرور زمان بر تعداد مبتلایان افزوده شده است. اکنون برخی از شهرهای استان های هرمزگان، سیستان و بلوچستان، بوشهر و گیلان درگیر تب دنگی هستند و مازندران و گلستان نیز در معرض خطر هستند. وزارت بهداشت تنها 20 درصد در مدیریت و کنترل تب دنگی نقش دارد و 80 درصد آن مبارزه با پشه آئدس است که عامل آن است. این بیماری به کار سایر سازمان ها مانند استانداری ها، حفاظت غیرعامل، گمرک، وزارت کشور، مرزبانی بستگی دارد. در شهرستان پنجور پاکستان که در 200 کیلومتری مرز ایران قرار دارد، تب دنگی شیوع دارد و برخی زائران اربعین پاکستانی از این منطقه مرزی وارد ایران می شوند.

شهنام عرشی رئیس مرکز کنترل بیماری های واگیر وزارت بهداشت نیز گفت: پشه آئدس در کیش و قشم مشاهده شده اما انتقال محلی تب دنگی در این مناطق گزارش نشده است.

علائم تب دنگی

مدیر برنامه مدیریت AED وزارت بهداشت گفت: علائم تب دنگی بسیار متنوع است و شامل تب بالا، سردرد، درد قلب، درد پشت چشم، کمر درد، درد مفاصل، تهوع، استفراغ، خونریزی از بینی یا لثه و بثورات و خارش پوست، در 80 درصد موارد نیش پشه آئدس باعث بیماری نمی شود و در صورت انتقال ویروس، بیماری اغلب علائم بسیار خفیف یا بدون علامت دارد و فرد بدون درمان خاصی بهبود می یابد. . گاهی اوقات فرد بیمار اصلاً از آن آگاه نیست و البته پس از آن ایمنی و مصونیت دائمی پیدا می کند، اما در موارد معدودی فرد دچار علائم شدید می شود که بیشتر در افراد مبتلا به بیماری های همراه، زنان باردار، کودکان و سالمندان دیده می شود. در این صورت باید با مراقبت و حمایت با این افراد برخورد کرد.

تب بالا، سردرد، چشم درد و حالت تهوع از مهم ترین علائم تب دنگی هستند. این بیماری در 80 درصد موارد علائم خفیف دارد و میزان مرگ و میر کمتر از 2.5 درصد است.

وی افزود: تب دنگی درمان و داروی خاصی ندارد و افراد مبتلا در صورت داشتن علائم شدید و تحت مراقبت در بیمارستان بستری می شوند که به دلیل تب دنگی در ایران حدود 125 نفر از کشورهای جنوب خلیج فارس هستند. به ویژه امارات به ایران آمدند. یک متوفی هم داشتیم که پیرزنی بود که از امارات آمده بود و دیر به پزشک مراجعه کرده بود.

دکتر میرولیایی ادامه داد: مهم ترین توصیه به افرادی که از کشورها و مناطق آلوده به ایران می آیند پس از بازگشت به کشور به محض بروز علائمی مانند سرماخوردگی، تب، سردرد، درد شکم یا تهوع و استفراغ یا علائم پوستی مانند سرخک است. آنها باید به مرکز درمانی می رفتند و به دکتر می گفتند کجا سفر کرده اند. پزشکان ایرانی در مراکز درمانی آموزش های لازم را برای تشخیص سریع این بیماری دیده اند، زیرا این بیماری ویروسی است و علائم آن را می توان با آنفولانزا یا کرونا اشتباه گرفت. نیش پشه آئدس می تواند باعث انتقال بیماری های مختلفی مانند تب زرد، زیکا، چیکونگونیا یا تب دنگی شود، البته در حال حاضر در ایران زیکا و تب زرد نداریم و مهم ترین بیماری قابل انتقال از طریق نیش است. این پشه در ایران تب دنگی است زیرا می تواند باعث مرگ شود.

“Chikungunya یک بیماری ویروسی است که از طریق پشه Aedes آلوده به ویروس این بیماری به انسان منتقل می شود. علائم این بیماری شبیه تب دنگی است و البته با التهاب و درد مفاصل نیز همراه است، بنابراین درد در اندام هایی مانند مچ دست، مچ پا و زانو دیده می شود.

دکتر میرولیایی گفت: هنوز واکسن دنگی مناسبی وجود ندارد که بتوان در سراسر جهان از آن استفاده کرد. البته واکسن مورد تایید سازمان بهداشت جهانی تولید شده است اما استفاده از آن نیازمند شرایط و تحقیقات زیادی است. اگر به درستی استفاده نشود، می تواند باعث مرگ شود. به همین دلیل از آنجایی که واکسن پر چالش است و کاملاً بی خطر نیست، این واکسن هنوز در ایران استفاده نمی شود.

درخواست وزارت بهداشت از شهرداری ها و گمرک برای کنترل تب دنگی

مدیر برنامه مدیریت بیماری های منتقله از راه آئدس وزارت بهداشت گفت: وزارت بهداشت اقدامات گسترده ای را برای شناسایی و پایش پشه مهاجم آدس در کشور انجام می دهد و در این زمینه نگران مرزهای کشور است. در مناطقی که پشه های زیادی وجود دارد و موارد بیماری مشاهده می شود. اقدامات لازم برای سم پاشی و سم پاشی در هوا برای از بین بردن این پشه انجام شده است. از مردم تقاضا داریم در این زمینه به مسئولان وزارت بهداشت کمک کنند. از بین بردن کامل پشه در محل استقرار بسیار دشوار است، اما می توانیم با این اقدامات زیستگاه های آن را کاهش دهیم و از تکثیر زیاد آن جلوگیری کنیم.

وی بهبود محیط زیست، تشخیص سریع بیماری و خودمراقبتی در مناطق آلوده را سه اصل اصلی برای مبارزه با تب دانگ معرفی کرد و افزود: مهمترین اقدام برای جلوگیری از افزایش پشه مهاجم آئدس و کنترل دنگی در ایران بهبود محیط زیست است و همه سازمان ها از جمله شهرداری ها و گمرکات باید در این زمینه با وزارت بهداشت همکاری کنند و ما از این سازمان ها کمک خواسته ایم. باید بدانیم که بیشتر استان ها در معرض خطر هستند، هرچند هنوز پشه آئدس در آنها یافت نشده است. بنابراین بهسازی محیط مهمترین اقدام پیشگیرانه است به گونه ای که هیچ مخزن آبی حتی به کوچکی یک ظرف زیر گلدان یا دانخوری پرنده وجود ندارد و دانخوری روزانه تخلیه و تمیز می شود. حتی یک جعبه آب مکان مناسبی برای تخم گذاری و تولید مثل پشه آئدس است.

دکتر میروالیایی گفت: اگر این اقدام انجام شود. پشه Aedes زیستگاهی برای تخم گذاری پیدا نمی کند و تولید مثل نمی کند. مدیریت آب، پسماند و پسماند نیز بسیار مهم است. لاستیک های نو و کهنه محل مناسبی برای پرورش این پشه هستند و برای ماندن در محیط تا حد امکان باید از مصرف آنها پرهیز کرد. گام مهم بعدی ارجاع سریع افراد مشکوک به مراکز درمانی و تشخیص سریع بیماری است. یکی دیگر از اقدامات ضروری این است که افراد هنگام سفر به مناطق آلوده با استفاده از اسپری و کرم ضد پشه از خود مراقبت کنند.