نه فقط پول؛ عوامل اقتصادی، اجتماعی و ناامیدی دلیل مهاجرت نیروی انسانی است
به گزارش سرگرمی روز، مسئله مهاجرت نیروی انسانی و هم‌چنین مهاجرت استارتاپ‌ها به کشورهای دیگر در یک سال اخیر بارها مطرح شده است. یکی از مسائلی که به‌عنوان چالش جدی اکوسیستم استارتاپی کشور از سوی فعالان عرصه فناوری اطلاعات مطرح شده، همین موضوع مهاجرت نیروی انسانی است که بر اساس آمارهایی که حدود یک سال قبل منتشر شد زنگ خطر این نوع مهاجرت به صدا درآمده است.
این موضوع محور اصلی پنجمین نشست انجمن تجارت الکترونیک هم بود. فعالان عرصه فناوری اطلاعات و نمایندگان بعضی نهادهای دولتی در این رویداد از زوایای مختلفی به این موضوع پرداختند. هرچند دولتی‌ها اعتقاد دارند وضعیت مهاجرت نیروی انسانی چندان هم نامطلوب و بحرانی نیست و در حال عبور از پیک مهاجرت هستیم، فعالان این عرصه اما نگاه مثبتی به موج خروج سرمایه انسانی از کشور ندارند.
هرچند شاید وضعیت نابه‌سامان اقتصادی اصلی‌ترین عامل ایجاد میل به مهاجرت تصور می‌شود اما حاضران در این نشست اعتقاد دارند عوامل سیاسی و اجتماعی و هم‌چنین، ناامیدی موجود در جامعه در تصمیم افراد برای مهاجرت نقش پررنگی دارد.
عماد قائمی، مدیرعامل شرکت مشاوره مدیریت ایلیا، در توضیح دلایل اصلی مهاجرت گفت: «۷۵ درصد از افراد در کشور به مهاجرت فکر می‌کنند یا به آن عمل کرده‌اند. اصل موضوع مهاجرت، سیاسی و اقتصادی است» که به نظر قائمی مقابله با آن‌ها و رفع این نوع چالش‌ها در حوزه اختیارات مدیران یک شرکت نیست.
البته به گفته او، مدیران در بحث‌های سازمانی می‌توانند تا حدودی به حفظ سرمایه‌های انسانی کمک کنند؛ در این مسیر «مهم‌ترین عامل نگهداشت افراد، پول دادن بیشتر و مواردی مثل فراهم کردن امکانات رفاهی است.»
قائمی با بیان این که ۷۵ درصد از کسب‌وکارهای کشور گردش شغلی خود را بسیار زیاد اعلام کرده‌اند، در توضیح راه‌حلی برای سازمان‌ها در مواجهه با این بحران به «استخدام نیروی کار بیشتر از حد نیاز سازمان» اشاره کرد. به اعتقاد او، با این راهکار در صورت خروج نیروی انسانی جایگزین کردن ساده‌تر خواهد شد.
مدیرعامل شرکت مشاوره مدیریت ایلیا گسترش کسب‌وکارها در خارج از مرزهای کشور را هم جزء راهکارهایی دانست که «می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند تا نیروهای خود را حفظ کنند.»
«ناامیدی» عامل مهم دیگری است که افراد را به کوچ از کشور وادار می‌کند. ثمین زاهدانی، مدیر منابع انسانی شرکت ابرآروان، به این موضوع اشاره کرده و توضیح داد:
او اعتقاد دارد روایت داستان‌هایی از موفقیت افراد می‌تواند در تزریق امید به نیروی انسانی نقش مؤثری داشته باشد: «در کشور ما، داستان‌های موفقیت افراد کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد یا به ندرت شناخته می‌شوند؛ این امر باعث ناتوانی افراد در تصور آینده بهتر می‌شود.»
بهرام صلواتی، مدیر رصدخانه مهاجرت، که پیش از این هم گفته بود «اوضاع ما در مهاجرت وخیم است و فرصت زیادی نداریم»، در این نشست هم به تأخیر ما در فهم موضوع مهاجرت اشاره کرده و گفت: «دیر متوجه اهمیت موضوع شدیم. سه سال، سه ماه یا سه روز دیگر چند نفر نیروی انسانی از کشور خارج می‌شوند؟ یکی از مشکلات این است که در این بحران به فکر صنعت بودیم نه افراد؛ در حالی که در اکوسیستم فناوری نیاز داریم عینکی بزنیم تا اطلاعات و تصویر را درست‌تر ببینیم.»
