خودکشی سیزدهمین عامل مرگ و میر در جهان است و طبق آمار سازمان جهانی بهداشت، سالانه حدود 800 هزار نفر جان خود را از دست می دهند. البته برآوردها نشان می دهد که اقدام به خودکشی 20 برابر بیشتر از آمار مواردی است که منجر به مرگ می شود، اما همه آنها منجر به مرگ یک فرد نمی شود. این بدان معناست که سالانه 16 میلیون نفر در سراسر جهان “افکار خودکشی” دارند.
به گزارش سرگرمی روز، سالانه نزدیک به 5000 خودکشی در ایران گزارش می شود و بررسی ها نشان می دهد که تعداد خودکشی ها سالانه بین 8 تا 10 درصد افزایش می یابد. این آخرین آماری است که محققان حوزه جامعه شناسی اعلام کرده اند.
افکار خودکشی دلایل مختلفی دارند، اما جالب است بدانید که بسیاری از خودکشی ها دلایل ژنتیکی دارند. یعنی بسیاری از افرادی که خودکشی می کنند یا افکار خودکشی دارند سابقه خانوادگی خودکشی دارند. اما همه خودکشی ها در این دسته قرار نمی گیرند و به جز ژنتیک، دلایل دیگری نیز وجود دارد. دلایلی مانند اختلالات روانی مانند افسردگی، شکست طولانی مدت در روابط عاطفی، از دست دادن یکی از عزیزان، فقر و فشار اقتصادی، سوء استفاده فیزیکی و جنسی، درد یا بیماری طولانی مدت جسمی، ناتوانی در سازگاری با تغییرات عمده مانند تبعید، مهاجرت. ، و غیره. تنهایی، تجربه شرایط استرس زا مانند سربازی یا کنکور، افسردگی پس از زایمان، فشارهای فرهنگی مانند ازدواج اجباری، عدم موفقیت مداوم در رسیدن به اهداف و صدها دلیل دیگر.
نشانه های پنهان و آشکار خودکشی
بسیاری از مردم بعد از خودکشی می پرسند که چرا ما متوجه علائم آن نشدیم؟ یا چرا ناگهان تصمیم گرفت خود را بکشد؟ باید بدانیم افرادی که افکار خودکشی دارند همیشه افکار خود را با صدای بلند بیان نمی کنند و اتفاقاً ممکن است تصمیم آنها ناگهانی نباشد و بعد از مدتی به آن رسیده باشند. یک سری نشانه های پنهان وجود دارد که اگر هوشیار باشید، این نشانه های پنهان نمایان می شوند و به شما کمک می کنند تا به موقع مداخله کنید و احتمالاً از مرگ خودخواسته جلوگیری کنید.
برخی از افراد نیز علائم آشکاری دارند که اطرافیانشان می توانند حدس بزنند که فرد باید افکار خودکشی داشته باشد و احتمالا روزی خود را خواهد کشت. در این گزارش به برخی از علائم پنهان و آشکار پرداخته شده است که می تواند نشانه ای از نزدیک بودن فرد به خودکشی باشد و مورد تایید روانشناسان و روانپزشکان باشد. البته بسیاری از اوقات فرد هیچ ردی از خود باقی نمی گذارد و هرگز افکار خودکشی خود را ابراز نمی کند و زمانی که متوجه می شویم همه چیز تمام شده است.
صحبت از تصمیم خودکشی
بیان مستقیم افکار یا نقشه های خودکشی مانند “دوست دارم خودمو بکشم” یا “نمیتونم ادامه بدم” یا “کاش این زندگی تموم بشه” و…
خداحافظی با خانواده و دوستان
نوشتن نامه های خداحافظی یا خداحافظی با دوستان و خانواده به گونه ای که گویی فرد برای همیشه می رود می تواند نشانه ای از افکار خودکشی باشد.
تغییرات ناگهانی در رفتار
تغییرات ناگهانی در رفتار می تواند یکی از نشانه های تصمیم خودکشی باشد. به عنوان مثال، فرد پس از یک دوره اضطراب و افسردگی شدید به فردی آرام تبدیل می شود.
تهیه ابزار برای خودآزاری
به عنوان مثال، برخی از افراد قرص های مختلفی را در خانه نگه می دارند و ممکن است آنها را در کشوی کمد یا یخچال خود دیده باشید. اما ممکن است به ذهنتان خطور نکند که این قرص ها ممکن است وسیله ای برای خودکشی باشند.
ابراز احساس بی ارزشی یا ناامیدی
ابراز احساس بی ارزشی و ناامیدی در مورد آینده، مانند “دیگر هیچ چیز مهم نیست” یا “به هیچ وجه ما نمی توانیم بهتر شویم”، ممکن است نشانه هایی از افکار خودکشی در فرد باشد.
کناره گیری از مجالس و میل به تنهایی
فرد از دوستان، خانواده و فعالیت های اجتماعی که قبلاً از آنها لذت می برد، کناره گیری می کند.
تغییر در عادات خواب و خوردن
تغییرات ناگهانی در عادات خواب یا خوردن، مانند بی خوابی یا خواب زیاد، کاهش یا افزایش شدید وزن، ممکن است نتیجه افکار خودکشی در فرد باشد، اما چون واضح نیست، ممکن است متوجه آن نشوید.
افزایش مصرف مواد مخدر یا الکل
اگر این رفتار را در یکی از دوستان یا عزیزان مشاهده کردید، آن را نادیده نگیرید. زیرا می تواند نشانه ای از قصد او برای خودکشی باشد. حتی اگر هنوز نداند.
پرسیدن راه های خودکشی
گاهی اوقات برخی افراد به شوخی در جمع سوالاتی می پرسند که ممکن است فکر کنید فقط یک شوخی است. مانند: “برای خودکشی، این یا آن ماده را بخوری بهتر است یا “خودکشی بی درد را نمی دانی؟” یا “این غذا چگونه کار می کند و چقدر طول می کشد تا انسان بمیرد؟” در چنین مواقعی بهتر است لحن شوخ طبع دوست یا عزیز را جدی بگیرید و از آن غافل نشوید. با او صحبت کنید و سعی کنید به او کمک کنید. حتی اگر نمی توانید او را نزد روانشناس ببرید. در هر صورت او را تنها نگذارید.
7 باور غلط در مورد خودکشی
بسیاری از افرادی که اقدام به خودکشی می کنند یا در مورد آن صحبت می کنند توسط اطرافیانشان درک نمی شوند. دلیل آن برخی تصورات غلط رایج در مورد خودکشی است که علائم خطر را کمتر قابل مشاهده می کند. طهورا جربان، روانشناس و مشاور به برخی از این باورهای غلط اشاره کرد.
1. افرادی که مدام در مورد خودکشی صحبت می کنند، در واقع دست به خودکشی نمی زنند. این باور اشتباه است. بسیاری از مردم در مورد خودکشی خود صحبت می کنند و دوستان نزدیک و خانواده آنها از قبل سرنخ هایی را ارائه می دهند و همه افراد به طور ناگهانی خود را نمی کشند.
2. افرادی که خود را می کشند فقط به دنبال جلب توجه هستند. این باور نه تنها اشتباه، بلکه خطرناک است. زیرا مانع از کمک به فردی می شود که مدام در مورد خودکشی صحبت می کند. بد نیست بدانید اکثر افرادی که دست به خودکشی می زنند، اختلالات روانی دارند. مخصوصا افسردگی
3. هر کس خودکشی کند دیوانه است. این باور نیز اشتباه است. اکثر این افراد روان پریش یا دیوانه نیستند. بسیاری از آنها سرخورده، افسرده و غمگین هستند. با این حال، دلیل اینکه برخی افراد خود را می کشند به ژنتیک آنها مربوط می شود. مثلاً می بینیم که میزان خودکشی در میان افراد یک خانواده بالاست.
4. افرادی که خود را می کشند افراد ضعیفی هستند. این چنین نیست. بسیاری از افرادی که خود را می کشند، هم افراد موفقی هستند و هم ویژگی های شخصیتی قوی دارند.
5. اگر فردی مصمم به خودکشی باشد، هیچ چیز نمی تواند جلوی او را بگیرد. این چنین نیست. انگیزه پایان دادن به زندگی ثابت نیست. حتی یک فرد بسیار افسرده می تواند احساسات نوسانی در مورد اراده برای زندگی و مردن داشته باشد. گاهی اوقات تشویق می تواند آنها را از تصمیم خود منصرف کند.
6. افرادی که مرگ را انتخاب می کنند تصمیم خود را گرفته اند و از دیگران کمک نمی خواهند. در صورتی که این درست نیست. بسیاری از افراد قبل از خودکشی به دنبال کمک هستند. مطالعات نشان می دهد نیمی از قربانیان خودکشی 6 ماه قبل از مرگ از روانشناس کمک گرفتند.
7. پرسیدن در مورد خودکشی فرد را به انجام آن تشویق می کند. مطالعات نشان داده است که پرسیدن از مردم در مورد افکار خودکشی چنین افکاری را القا نمی کند. ضمناً سؤال از فرد بهترین راه برای شناسایی افراد در معرض خطر خودکشی و احتمال بالای پیشگیری از آن است.
