فشار چشم یا فشار داخل چشم (IOP) یکی از عوامل کلیدی در سلامت چشم و به ویژه در بروز بیماری هایی مانند گلوکوم است. این فشار به دلیل تعادل بین تولید و تخلیه مایع داخل چشمی (آبی) است. اگر فشار داخل چشم بالا باشد، می تواند به عصب بینایی آسیب برساند و منجر به کاهش بینایی یا حتی نابینایی شود. عوامل مختلفی می توانند بر فشار چشم تأثیر بگذارند که یکی از آنها رژیم غذایی است.
غذاهای مضر برای فشار چشم
بر اساس گزارش سبز مثبت، غذاهایی که در طول روز می خوریم بر قسمت های مختلف بدن تأثیر می گذارند. این غذاها بسته به ترکیبشان می توانند برای قسمت های مختلف بدن مانند سلامت چشم مضر یا مفید باشند. رژیم غذایی می تواند تاثیر زیادی در افزایش یا حفظ فشار چشم داشته باشد. در زیر به برخی از مواد غذایی که باعث افزایش فشار چشم می شوند، می پردازیم.
نوشیدنی های کافئین دار
نوشیدنی هایی مانند قهوه، چای سیاه و نوشیدنی های انرژی زا حاوی کافئین می توانند باعث افزایش موقت فشار چشم شوند. تحقیقات نشان می دهد که مصرف مقادیر زیاد کافئین می تواند فشار داخل چشم را افزایش دهد، اگرچه این افزایش معمولاً موقتی است. با این حال، در افرادی که مستعد ابتلا به فشار چشم هستند، این افزایش موقت فشار می تواند مشکل ساز باشد.
غذاهای شیرین
دیابت خطر ابتلا به فشار چشم را دو برابر می کند، بنابراین افراد مبتلا به دیابت برای جلوگیری از این عارضه باید قند خون خود را کنترل کنند. مصرف زیاد قند و کربوهیدرات های ساده مانند نان سفید، شیرینی ها و انواع دسرها می تواند باعث افزایش سطح قند خون شود. بنابراین بهتر است این نوع غذاها را در رژیم غذایی خود محدود کنید. پرهیز از غذاهای شیرین به کنترل وزن و دیابت کمک می کند. نمونه هایی از غذاها و نوشیدنی های شیرین عبارتند از:
شیرینی و آب نبات
کیک
بستنی، سس و شربت
قندهای اضافه شده در غذاهای فرآوری شده
نوشیدنی های شیرین و نوشابه های گازدار
کربوهیدرات های تصفیه شده
خوردن بیش از حد کربوهیدرات های تصفیه شده می تواند فرد را در معرض خطر ابتلا به سندرم متابولیک قرار دهد. این وضعیتی است که می تواند خطر ابتلا به چندین بیماری از جمله بیماری های قلبی عروقی و دیابت نوع 2 را افزایش دهد. نمونه هایی از کربوهیدرات های تصفیه شده عبارتند از:
نان سفید، شیرینی و بسته بندی
ماکارونی سفید و برنج
غلات صبحانه
کیک و بیسکویت
چیپس و تنقلات
چربی های ترانس و اشباع شده
غذاهای سرشار از چربی های اشباع شده و ترانس مانند فست فود، غذاهای سرخ شده و پخته های صنعتی (مانند بیسکویت و کیک) می توانند بر سلامت قلب و عروق تأثیر بگذارند و فشار خون را افزایش دهند. این همچنین می تواند به طور غیر مستقیم فشار چشم را افزایش دهد.
لبنیات پر چرب
برخی مطالعات نشان می دهد که مصرف زیاد لبنیات پرچرب مانند کره، پنیرهای پرچرب و شیر پرچرب می تواند منجر به افزایش فشار داخل چشم شود. اگرچه این ارتباط نیاز به تحقیقات بیشتری دارد، اما بهتر است از این محصولات با احتیاط استفاده کنید.
غذاهای شور
مصرف بیش از حد نمک می تواند منجر به فشار خون بالا شود. فشار خون بالا نیز به نوبه خود می تواند فشار چشم را افزایش دهد. غذاهای فرآوری شده، غذاهای کنسرو شده و تنقلات نمکی مانند چیپس و دیپ از جمله منابع اصلی نمک هستند که باید کنترل شوند.
غذاهای مفید برای کاهش فشار چشم
برخلاف غذاهای مورد بحث، غذاهایی وجود دارند که برای فشار چشم بسیار مفید هستند و با کاهش این فشار از بروز مشکلات مختلف جلوگیری می کنند. برخی از این غذاها شامل موارد زیر است.
میوه ها و سبزیجات
هیچ چیز بهتر از میوه و سبزیجات برای افزودن سالم و خوشمزه به رژیم غذایی شما نیست. سبزیجات سرشار از مواد مغذی هستند که برای بدن مفید هستند، خوردن میوه ها و سبزیجات می تواند از سلامت چشم شما محافظت کند و فشار چشم را کاهش دهد. میوه های سرشار از ویتامین A و C برای چشم شما عالی هستند. علاوه بر این، میوه ها و سبزیجات حاوی آنتی اکسیدان های لوتئین و زآگزانتین هستند.
این ترکیبات در برابر استرس اکسیداتیو محافظت می کنند. استرس اکسیداتیو می تواند باعث آسیب عصب بینایی و گلوکوم شود. هویج، کرفس، طالبی، سیب زمینی شیرین، هلو، چغندر، فلفل و توت غذاهای بسیار مفیدی برای حفظ تعادل فشار چشم هستند.
آجیل و دانه ها
ویتامین E یکی دیگر از مواد مغذی مهم برای محافظت از چشم و حفظ سلامت آنها است. ویتامین E در انواع غذاها یافت می شود. یکی از غذاهایی که سرشار از ویتامین E است، دانه هایی مانند بادام، پسته و تخمه آفتابگردان هستند. آجیل و دانه های ذکر شده علاوه بر تاثیر مثبت بر سلامت چشم و متعادل کردن فشار چشم برای آب مروارید نیز مفید است.
ماهی و غذاهای دریایی
اسیدهای چرب ضروری موجود در برخی ماهی ها به کاهش فشار چشم و ارتقای سلامت چشم کمک می کند. اسیدهای چرب امگا 3 ضد التهاب هستند و عملکرد اعصاب را بهبود می بخشند. ماهی سالمون، ساردین، هالیبوت، صدف و ماهی تن خطر ابتلا به گلوکوم را کاهش می دهند.
غذاهای غنی از منیزیم
موز، آووکادو، دانه کدو تنبل و لوبیا سیاه منابع خوبی از منیزیم هستند که جریان خون را در چشم ها بهبود می بخشد و برای افراد مبتلا به فشار خون بالا یا گلوکوم مفید است.
حرف آخر
تغذیه یکی از عوامل مهم در کنترل فشار چشم است و می تواند نقش مهمی در پیشگیری از بیماری های چشمی مانند گلوکوم داشته باشد. اجتناب از مصرف بیش از حد نوشیدنی های کافئین دار، غذاهای شور، چربی های اشباع و ترانس، الکل و قندها می تواند به حفظ فشار چشم در محدوده سالم کمک کند. علاوه بر این، انتخاب یک رژیم غذایی سالم و متعادل که شامل مصرف متعادل میوه ها، سبزیجات و غذاهای پر فیبر باشد می تواند به سلامت کلی چشم کمک کند.
