حل مشکل کمبود آب به روش ایلان ماسک

به گفته ایلان ماسک، تبدیل آب اقیانوس ها به آب شیرین با استفاده از انرژی خورشیدی یک گزینه منطقی برای حل مشکل کمبود آب است.

آیا واقعاً مشکل کمبود آب جهانی قابل حل است؟

به گزارش دیجیاتو، تغییرات آب و هوایی در دهه های اخیر باعث شده است که مشکل جهانی کمبود آب بسیار بیشتر از گذشته برجسته شود. در حال حاضر 2.3 میلیارد نفر در کشورهای کم آب زندگی می کنند و حدود 4 میلیارد نفر حداقل یک ماه از سال با کمبود آب دست و پنجه نرم می کنند.

هدف از برگزاری جلسات انجمن جهانی آب، ارائه تصمیمات و نظرات کارشناسان، سیاستمداران و فعالان این حوزه است که امسال در بالی اندونزی برگزار شد. رئیس جمهور اندونزی در این دیدار با تاکید بر اهمیت پرداختن به پایداری منابع آبی، حفظ کیفیت و دسترسی به این منابع را به دلیل تغییرات اقلیمی و آسیب های زیست محیطی دشوار دانست.

ایلان ماسک از جمله کسانی بود که به انجمن جهانی آب دعوت شده بود تا افکار خود را در یک جلسه پرسش و پاسخ و یک ارائه کوتاه به اشتراک بگذارد. البته هدف اصلی او از سفر تبلیغ برخی از قابلیت های سرویس اینترنت ماهواره ای استارلینک بود; اما او نظرات خود را در مورد مسائل دیگر با رسانه ها در میان گذاشته است.

ظاهرا این میلیاردر فناوری نسبت به حل مشکل جهانی کم آبی بسیار خوشبین است و معتقد است راه حل های مختلفی بر اساس فناوری های جدید وجود دارد که به نظر می رسد اکنون در دسترس هستند و می توانند مشکل مذکور را حل کنند. وی مطالعاتی را که مشکل کم آبی را حل نشدنی می داند مضحک می داند و داده های آنها را به دلیل استفاده از قیمت های گذشته قدیمی می داند.

ماسک در ادامه سخنان خود خاطرنشان کرد: فرآیند شیرین سازی آب نمک با هزینه های قابل توجهی روبرو بوده است و اکنون می توان از این روش برای دسترسی به آب شیرین باکیفیت استفاده کرد. همچنین پیشرفت های زیادی در زمینه بهبود راندمان فرآیند نمک زدایی صورت گرفته است که استفاده از این مسیر را به بهترین گزینه فعلی تبدیل کرده است.

البته به گفته وی، تصمیم نهایی با توجه به وضعیت هر منطقه متفاوت خواهد بود. اما در نهایت کاهش هزینه های نمک زدایی آن را به گزینه ای منطقی برای مصرف انسانی و حتی کشاورزی مدرن (مانند هیدروپونیک) تبدیل کرد.

مصرف بالای انرژی یکی از عوامل محدود کننده تبدیل آب اقیانوس ها به آب شیرین است و ایلان ماسک معتقد است با استفاده از منابع تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی می توان برق مورد نیاز برای فرآیند نمک زدایی را تامین کرد. هزینه های مربوط به تولید انرژی خورشیدی و ذخیره سازی آن (مانند هزینه باتری) در سال های اخیر کاهش یافته و فرآیندهای ذکر شده را از نظر اقتصادی کارآمد کرده است.

ادعاهای ایلان ماسک چقدر به واقعیت نزدیک است؟

بر اساس داده‌های منتشر شده توسط موسسه Renew Economy، هزینه انرژی خورشیدی بین سال‌های 2010 تا 2022 به میزان 88 درصد کاهش یافت و اکنون در برخی کشورها به گزینه ارزان‌تری نسبت به سوخت‌های فسیلی تبدیل شده است.

همین مشکل در مورد تولید آب شیرین از اقیانوس از طریق فرآیند نمک‌زدایی نیز صدق می‌کند. بنابراین در سال 2021، عربستان سعودی توانست رکورد جهانی بهره وری را بشکند و با استفاده از فناوری اسمز معکوس، روزانه 5000 متر مکعب آب شیرین تولید کند و تنها 2271 کیلووات ساعت برق مصرف کند. همچنین با راه اندازی کارخانه آب شیرین کن سورک بی در سال جاری پیش بینی می شود قیمت هر متر مکعب آب شیرین کن به رکورد 0.41 دلار برسد.

اما مشکل اصلی زمانی آشکار می شود که هزینه راه اندازی آب شیرین کن و آب شیرین کن را در نظر بگیریم. برای مثال، سورک بی حدود 600 میلیون دلار برای ساخت و بهره برداری هزینه کرد. رقمی که برای کشورهای عربی با بودجه غنی توسعه چندان زیاد به نظر نمی رسد.

اما باید توجه داشته باشیم که بسیاری از کشورهای کم آب، اقتصاد قوی ندارند. به عنوان مثال، جمهوری دموکراتیک کنگو در آفریقا حدود 105 میلیون نفر دارد که 54 درصد آنها در دسترسی به آب مشکل دارند و 64 درصد از جمعیت در فقر شدید زندگی می کنند. موانع اصلی نتیجه کارایی یا فناوری نیستند. بلکه مشکل بسیار جدی‌تر دسترسی به منابع مالی برای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها است.